Consolideren en conserveren Barbarabeeld
Consolidatie en Conservatie van het Sint-Barbarabeeld.
Een Tijdloze Verbinding tussen Kunst en Erfgoed!
Sinds de zomer van 2012 staat het Sint-Barbarabeeld van Sofie Muller trots in de nis boven de hoofdingang van het iconische hoofdgebouw van C-mine. Na een succesvolle crowdfunding door de Genkenaren, kreeg het beeld een definitieve plek en heeft het sindsdien het lokale erfgoed verrijkt. Nu, na meer dan 12 jaar blootstelling aan de elementen, is het van groot belang om het beeld te consolideren en conserveren voordat verdere verwering het voorgoed bedreigt.
Sint-Barbara, de beschermheilige van gevaarlijke beroepen zoals mijnwerkers en brandweerlui, wordt nog steeds jaarlijks op 4 december in de mijnstreek gevierd. Historisch gezien zou er ooit een Barbarabeeld in de nis van het mijngebouw van Winterslag gestaan hebben, hoewel geen enkele foto het beeld ooit bevestigde. Ondanks het ontbreken van bewijs blijven veel voormalige mijnwerkers volhouden dat het beeld hen beschermde.
In 2012, tijdens de kunstbiënnale Manifesta 9 en de solotentoonstelling “Black Out” in C-mine, besloot Sofie Muller om een nieuw Barbarabeeld in de lege nis te plaatsen. Dit 19de-eeuwse neogotische houten beeld werd door Muller gedeeltelijk verbrand om de lijden en martelingen van de patroonheilige te verbeelden. Dit krachtige kunstwerk, dat ook de brandweerlieden en mijnwerkers in zijn zwartgeblakerde gelaatsuitdrukking symboliseert, lokte veel reacties uit en herstelde het mysterie van de vermeende oorspronkelijke Barbarabeeld.
Dankzij een crowdfundingactie, waarbij bijna 900 aandelen werden verkocht, kon het beeld worden aangekocht en behouden. Sindsdien heeft het beeld niet alleen een artistieke, maar ook een erfgoedstatus verworven. Het beeld is een centraal punt geworden voor de erfgoedgemeenschap, met jaarlijks terugkerende reacties, vooral rond de Barbara-feesten.
Nu is het tijd om het beeld te consolideren en conserveren in zijn huidige toestand. Dit omvat het fixeren van de afwerkingslagen, algemene reiniging, het herstellen van losse elementen, en het aanbrengen van een beschermingslaag tegen verdere verwering. Ook worden preventieve maatregelen getroffen om vogels te weren. Daarnaast wordt er een permanente uitleg bij het beeld voorzien, met informatie over zowel de erfgoedwaarde als de artistieke waarde, inclusief een QR-code naar de film van de verbranding.
De conservatie zal voltooid zijn tegen 9 oktober 2024, waarna het beeld weer in de nis wordt geplaatst. Dit zal gepaard gaan met een communicatiecampagne om de erfgoedgemeenschap te heractiveren en de betekenis van het beeld, zowel historisch als artistiek, verder te belichten. In de toekomst zal het beeld ook opgenomen worden in een fietstocht door de stad, die de rijke kunsthistorie en actuele kunst in publieke ruimte van Genk belicht.
Met deze stappen verzekeren we dat het Sint-Barbarabeeld niet alleen een kunstwerk blijft, maar ook een blijvende herinnering aan de rijke geschiedenis en cultuur van Genk.